Lifc y mplanc portamont
La scumenciadiva de fé mplanc portamont te Sëlva ie n gran pert unida purteda inant da fulestieres nchin ti ani do l 1970. Nce mo do la viera y ti ani 1968/70 canche l turism jiva bele drët bën ne se à nosta jënt nia nfidà a tò scumenciadives tl ciamp di mplanc portamont. Nsci ie duta la majera furnadoies (Ciampinëi, Dantercëpies, Piz Sela, Sasslong) unides fates su cun la partezipazion de maiuranza de fulestieres. Mé i pitli mplanc ie unii fac su da jënt dl luech, per la majera pert dai patrons dl grunt. La capazità de mené jënt fova nfin ti ani 1960 mé de n valguna cënt persones al’ëura pra uni lift y perchël ruvova duc i lifc de nosc luech adum mé feter a 1000 persones al’ëura. Zifres avisa cunëscen permò dal ann 1982 incà; l ann 1982 menova i lifc de Sëlva su 29.670 persones al’ëura, l ann 1990 bele 34.026 p/h, l ann 2000 43.228 p/h y l ann 2010 53.053 p/h. L numer di lifc ie ti ani jit zeruch; sce l fova l ann 1970 te Gherdëina y sun la Mont de Sëuc 86 lifc, pona n iel l ann 2010 mé plu 75, y 37 de chisc ie te Sëlva. Nfin ala fin di ani 1960 ova uni pitl lift si cherta y n messova per pudëi furné cun i schi tò ora l tacuin pra uni stazion, magari cumpran chertes da 10 o 20 viac. Chësc purtova l schiadëur a messëi sté n di ntier o almanco plu ëures sun l medem purtoi. Ma la ueia dl schiadëur de jì inant y de ruvé te n di pra plu purtoies, ne fova nia da tenì su y n à messù pensé ora velch de plu saurì. Nsci iel nasciù ala fin di ani 1960 sun scumenciadiva dl’azienda de turism la cherta a ponc (i bollini) da zaré ju a segonda dl priesc. L ann 1970 iel unì metù a jì sun scumenciadiva dl’azienda de turism y dl cumité dal sport “Sportkomitee Gröden” cun a cë l presidënt Erich Demetz l prim sistem de schipas dl’Elpes che à purtà pona riesc do i Campionac dl mond de schi, ai 20 lugio dl 1971, ala fundazion dl Cunsorz di mplanc portamont de Gherdëina y dla Mont de Sëuc, che se à cruzià de mëter a jì da iló inant l schipas dla valeda y bën nce chël tla Dolomites.
Presidënc de chësta urganisazion iel stat:
Gianni Marzola dal ann 1971 al ann 1972
Vinzenz Demez da dezëmber dl 1972 a juni 1973
Franz Perathoner dal ann 1973 al ann 1978
Margherita Kostner dal ann 1978 al ann 1992
Clemente Pasti dal ann 1992 al ann 2003
Paolo Cappadozzi dal 2003 inant.
La cherta unica de valeda fova massa puech, l turist se damandova de pudëi jì cun l medem documënt nce tl’autra valedes y dantaldut de pudëi fé la Sellaronda y nsci iesen stac boni de mëter mpe l ann 1974 l “Dolomiti Superski“, al scumenciamënt mé danter la cater valedes ntëur l Sela, Cortina y Plan de Corones y pona do y do iel unì tëut ite la 12 valedes dolomitiches. La sënta fova dal 1974 a Cortina y de dezëmber dl 1979 iela unida spusteda te Sëlva.
Presidënc dl “Dolomiti Superski” iel stat:
dr. Gianni Marzola dal 1974 al 2000
Fiorenzo Perathoner de Cianacëi dal 2000 al 2008
dr. Sandro Lazzari dal 2008 inant.
Dan la segonda viera fovel te Sëlva mé trëi lifc: doi lusons (“slittovie”) y n pitl schilift
Costabella
Chësta ie stata la prima slitovia (luson trat da na corda de acel) te Sëlva y la ie unida fata l ann 1937 y giaurida do Nadel da Karl Demez, ost da La Bula, feter avisa sun l medem post ulache l ie mo al didancuei la sentadoia. L luson menova 16 persones al iede nfin sun l ëur de “Pastura” coche l ova inuem ntlëuta. Ju de Pastura jiva 3 purtoies dai schi che ruvova inò duc ju pra la ferata. L luson ie mé jit nchin dl 1946 d’ansciuda y pona per 4 ani ne n’iel stat degun mplant. L ann 1951 iel unì fat na sentadoia a un post che menova su mé ntëur a 150 persones al’ëura y plu tert 500 persones che fova per ntlëuta na marueia. L ann 1982 iela unida putenzieda (a 1.200 persones al’ëura) y ie jita nfin dl 1997 canche la ie unida mudeda ora cun na sentadoia automatica da 4 posc. L mplant da fé nëif ie unì fat l ann 1997.
Ciampinëi (tlameda ntlëuta Sassolungo)
L ann 1938 iel unì fat su l luson ulache l ie ncuei la sentadoia. La slitovia menova su ntëur a 150 persones al’ëura. La ie unida fata su dala “Società Slittovie Selva a garanzia limitata” cun sënta a Bulsan y cun a cë l baron Vittorio d’Altenburgo de Bulsan. I autri cumëmbri fova l dr. Aldo Albonetti de Roma y l dr. Francesco Rasi de Padova. Per ntlëuta fovel na marueia; cun 1.275 metri de lunghëza y 560 de deslivel che univa arjonc te 7 menuc fovela la slitovia plu bela y priejeda dla Elpes. La ova n motor de 60 ciavei (cumprà de segonda man dal’Austria ite) y doi lueses da 16 persones l’una. La jiva a 3,5 metri al secunt. I doi gran lusons messova da sëira se fermé tamez y i doi uemes che avisova messova unì ju a pe per la nëif. La corda sfriova via per fonz, dlaciova ite, y se giavova for plu sot, perchël metoven uni tant n ciuch sotite acioche la jisse mpue plu saurì. Mascinist de chësta prima furnadoia fova Victor Prinoth de Tondo y Pubi Schenk dl Ingram avisova la luesa. La pistes ju de Ciampinëi fova numeredes da un a sies (la prima trëi fates bele l ann 1938, la “cater“ dl 1940 dal’azienda y la “cinch“ y la “sies” plu tert); la “un” jiva ora n Mont de Sëura y ju n Pana, la “doi” jiva via l Comici y ju per i prei da Sela, l’autra pistes dai schi ie chëles cunesciudes mo al didancuei nce sce les fova scialdi strëntes y melciafiedes. La “cinch” jiva da suinsom la slitovia via per la riva redëusa de Ciampinëi per ruvé sun l ëur da Tieja ulache la se destacova dala “un” y jiva ju per l pra da Tieja de viers de Plan de Gralba y Plan. Per ruvé sun la “trëi” messoven dala slitovia mo jì a pe sun piza per feter 20 menuc nchin dl 1957 canche l ie uni fat su n pitl lift (piza Pransëies). De merz dl 1940 ti iel unì dat ala Soc. Sportiva Val Gardena (schiclub sota l fascism) l unëur de urganisé i Campionac talians de schi sun Ciampinëi. Bele ti ani do l 1940 rujenoven tl’azienda de turism de mudé la slitovia y fé na sentadoia a na maniera de la nuzé nce d’instà y n ova nce bele metù a despusizion na soma de 5.000 lire. Ma ntant ova la ntraunides dla viera fermà l svilup. L ann 1949 da Nadel fovel brujà ora l motor y n ova messù n tò n nuef dala Lancia a Bulsan. Dal ann 1949 al ann 1951 fova Hansi Vinatzer dala Krone patron dla “Sassolungo”, ma l ova messù la dé zeruch ajache l ne fova nia ruvà do a la paië ju. Dal 1954 al 1957 ne fova chësc lift nia plu drë atuel y l ne jiva nia plu regularmënter. Permò l ann 1958 ie la slitovia unida mudeda te n lift a condles da 2 persones che menova su 300 persones al’ëura nce sce la jiva mé a 1,8 metri al segont. La sozietà che la ova fata fova unida metuda su l ann 1957 y ova giapà n gran finanziamënt da pert dl’azienda de turism. Per l ultim iede iela unida mudeda l ann 1980 fajan na sentadoia dopla che mëina passa 1.000 persones al’ëura. L patron dla furnadoia de Ciampinëi à mudà plu iedesc: dant la Società slittovie Selva, pona Hansi Vinatzer, l ann 1957 iela unida cumpreda dala Società Telecabine dl Ciampinoi cun cumëmbri l cav. Marcaurelio Pasti, l inj. Artuto Tanesini, Bovio y d’autri, l ann 1969 dala S.I.F. cun l azionist de maiuranza la familia De Gasperi de Bulsan y l ann 1996 ie la maiuranza unida cumpreda dala Secëda S.p.a. de Urtijëi.
Passo Sella
L ann 1938 iel sun l Jëuf de Sela unì fat n pitl schilift, sambën cun corda bassa y rampins da taché ite, prësciapuech ulache l ie al didancuei, che ie unì fermà ntan la viera y à inò scumencià si atività l ann 1947. L menova su mé ntëur a 120 persones al’ëura. L ie unì fat da nuef l ann 1963 y pona inò dl 1973 slungià coche l ie al didancuei.
Do la segonda viera mundiela
Ciampinoi
La Ciampinoi (furnadoia) de al didancuei (dan l hotel Europa nchin sun la Piza de Ciampinëi) ie unida giaurida l ann 1969 per la proves di Campionac dl mond de schi y pona mudeda te na “telecabina a agganciamento automatico” l ann 1989. Dl 1985 iel unì fat su tlo l mplant per fé nëif sun duta la pista “trëi”, sun la pista “cater” y n pert sun la pistes “cinch” y “sies”.
Piza Pransëies 2
L ann 1970 iel unì fat su l prim schilift dala utia Vallongia nfin sun Ciampinëi da 500 persones al’ëura y mudà te sentadoia da 2 posc l ann 1998. L inuem ie restà chël dl lift che jiva dant su per l ëur.
Strënc-Ëur da Tieja
Fat su l ann 2001 do bën 15 ani de pruzedures burocratiches da Leo Comploj da Tieja. La sentadoia da 2 persones à na capazità de 1.200 persones al’ëura y ie l prim cunliamënt danter Mont de Sëura y Plan de Gralba. L ann do iel unì fat nce l mplant da fé nëif.
Campo Frëina
Fat su da Giuani Senoner l ann 1948 cun na lunghëza de 200 metri. L lift cun rampins (ganci) da taché ite fova mé bon de mené su 7 persones tachedes ite. L motor fova a penzin y la stazion suinsom tacheda pra n lën. Do 5 ani fovel unì mudà ora l motor cun un a lectrisc. Mudà te n schilift cun la corda auta l ann 1960 y pona inò dl 1978 y 2008 da Ernst Senoner.
Terza Punta
L schilift ie unì fat su da Ulrich Perathoner da Frëina l ann 1953/54 cun rampins (ganci) da taché ite te na corda che fova al’autëza dla persona y pona mudà dl 1965 te n schilift cun corda auta y renuvà l ann 1986.
Fungëia
La sentadoia plu curta dl mond (mé 136 metri) ie unida fata su l ann 1997. Sun chësc pra fovel bele unì frabicà mpue plu inora n schilift dl 1957 da Vittorio Rudatis dla Pension Carmen, che ie jit per 4 o 5 ani.
Sasslong
La prima furnadoia da Ruacia sun Sochers y la sentadoia da Sochers sun Ciampinëi ie unides fates su l ann 1969 y ova na capazità de 500 persones al’ëura. La furnadoia ie unida mudeda l ann 1990 te una da condles a 12 posc y na capazità de 2.000 persones al’ëura. La sentadoia de Sochers fova a un post nchin dl 1981 canche la à giapà stuei dopli y dal ann 1987 a 3 posc. Dl 2006 iela unida mudeda cun una a 6 posc y cun na capazità de 2.800 persones al’ëura. La storia dla prima furnadoia da Ruacia su ie stata drët muvimenteda y per plu iedesc argumënt de descuscion ajache la minonghes te chemun fova spartides danter chëi che ulova chësta furnadoia da La Poza su y chëi che la ulova ora Ruacia. Venciù ova la minonga de la fé ora Ruacia nce pervia di finanziamënc che fova per la gran pert unii dai vedli patrons dl luech Maciaconi (familia Riffeser) che ntant fova jic a sté a Milan. Te chësta sozietà fovel pona zapà ite plu persones de Plan da Tieja y S. Cristina. N udova de bon uedl de giapé na furnadoia fata su cun scioldi da oradecà y n ne se nfidova nia a fé debic per mëter scioldi te n mplant portamont. Plu gën se cumedoven su la cëses per dé d’albierch ai patins. L mplant da fé nëif ie unì fat su l ann 1985.
Schilift Sochers
Fat su l ann 1969 sun l ëur plu a sud dla conca de Ciampinëi dala medema sozietà che à fat la sentadoia, iel unì mudà ora cun na sentadoia da cater l ann 2006. Tl medem tëmp iel nce unì zarà ju n segondo schilift fat su tla medema conca for ntëur l 1970.
Col Raiser
Fat su da Luis Schenk ti ani 1961/63. Giaurì l ann 1963 cun condles daviertes da 2 persones che adurvova 20 menuc a ruvé sun Raiser y menova su feter 300 persones al’ëura. L lift de Col Raiser, mé n pert sun la spersa dl Chemun de Sëlva, passa via grunc privac de 18 patrons. Renuvà l ann 1988 cun cabines da 8 persones y pona inò dl 2008. La sozietà de Col Raiser ie stata una dla primes a fé n mplant da fé nëif sun dut l purtoi dal ann 1982 inant.
Schilift Plan da Tieja
L prim lift baby te pra da Tieja ie unì fat da Luis Schenk da Dosses l ann 1955 y pona l ann 1965 da Matthias Comploj da Tieja cun na capazità de 500 persones al’ëura. Renuvà l ann 1969 y 2009. Nce tlo iel bele unì fat n mplant per fé nëif dl 1991.
Gherdëina Ronda
Dl 2003 iel unì frabicà n cunliamënt sota tiera danter la furnadoies de Ruacia y Col Raiser. L se trata de na ferata cun doi vagons te n tunel. I vagons vën trac da na corda y ie boni de mené feter 2.000 persones al’ëura. Chësc cunliamënt ie garatà do ani de proietazion da pert de Luis Schenk y dl Cunsorz de turism de Gherdëina (che à fat y paià i prim dessënies). L ie pona unì metù su na sozietà a chëla che l ie unì nvià a fé pert duta la populazion de Gherdëina. L presidënt de chëi ani dl Cunsorz de turism de Gherdëina dr. Andreas Sanoner da Mauriz à purtà inant l proiet cun gran mpëni tant che te doi ani de lëur iel unì fat sibe l tunel che la furnadoia.
Risacia
L prim schilift sun Risacia ie unì fat l ann 1952 d’autonn per 1.050.000 lire dal’azienda de turism cun l aiut de Valantin Bernardi dl Fever. N ova spustà y mpue slungià l schilift che fova dant ja Nives y jiva dal hotel Oswald nchin sala stazion dla ferata. L fova pona unì cumedà su, mudà y dat a fit a Valantin per 270.000 lire al ann. L ann 1956 ova l patron dl grunt Rudolf Perathoner de Col fat su da nuef l schilift sun Risacia cun na capazità de 500 persones al’ëura. L vedl schilift fova l ann 1958 unì vendù a S. Cristina. Mudà iel unì dl 1978 y dl 1988 te doi schilifc. Chësc lift à n mplant da fé nëif dal ann 1984.
Larciunëi
Fat su ti prei da Nives coche prim schilift l ann 1959 da Zenz Mussner senior da Larciunëi y da Batista Demetz da Sotanives. L se tratova de n lift cun rampins da taché ite y bele tl prim inviern se al desmustrà de gran utl tant che bele puech do à nce i ujins fat lifc dut ntëur via. Mudà te n schilift a corda auta l ann 1967. L mplant da fé nëif ie unì fat l ann 1989.
Nives
Fat su l ann 1960 da Hansi Lardschneider dl Tina. Mudà te n lift cun corda auta y rampins l ann 1967 y pona slungià mpue suvier a na maniera de se cunlië miec cun i lifc dessëura dl 1986.
Biancaneve
Fat su l ann 1960 da Alessio Prando de S. Cristina y Luis Comploi dl Pizuela da S. Cristina. Renuvà da Paulo Mussner da Plazola l ann 1964. L schilift, che ie ncuei, ie unì fat l ann 1979 dai patrons dl grunt Anton Welponer & Co. cun na capazità de 700 persones.
Cadepunt
L schilift ie unì fat su l ann 1960 da Daniele Mussner de Cëdepuent y Tone De Sisti. Mudà l ann 1965 y pona inò dl 1995. L ann 1990 iel unì fat n mplant per fé nëif.
Micky Mouse
Chësc pitl lift per pitli mutons da se tenì cun la mans (manovia), ntëur a 100 metri lonch y cun n deslivel de 10 metri ie unì fat l ann 1996 da Robert Lardschneider dl Tina y l ann do afità ala Scola de schi de Sëlva.
Val
Te Val iel unì fat su dl 2005 dala sozietà patrona dla condles de Dantercëpies na sentadoia a doi posc.
Dantercëpies
L ann 1949 iel unì fat su l prim lift da stuei per una persona (giaurì d’inviern dl 1950) che menova su 180 persones al’ëura. La sentadoia ova nce na stazion a mez (sota la segonda gran raida dl purtoi Cir) per ti dé la puscibltà de jì cun i schi nce canche l fova massa frëit o da vënt. Nteressant iel che l mplant dl Dantercëpies fova bele udù danora dal prim plann per l frabiché fat dal podestà fascist l ann 1929 cun la stazion da pië via sëura l hotel Oswald y la purtoi de Dantercëpies nfin jal Ghetun. Mudà l ann 1959 cun condles da 2 posc (390 persones al’ëura), l ann 1972 cun n aganciamënt automatich cun cabines da cater che purtova 720 persones al’ëura (1.000 dal 1979) y pona l ann 1984 cun cabines da 6 persones (1.200 persones al’ëura) y l ann 1992 (2.200 persones al’ëura). L ie udù danora de fé su n mplant da condles nuef l ann 2012. Ju de Dantercëpies iel unì ju nfin l ann 1969 mé un purtoi dai schi dal gran Punton, i autri purtoies ie unii fac per i Campionac dl mond dl ann 1970 y l purtoi ju per Col dl Tina puec ani do. L ann 1983 iel unì scumencià a fé l mplant da fé nëif sun duta la pista. La sozietà patrona de chësc mplant ie dal scumenciamënt incà stata tla mans de la familia Pasti de Unieja (deplù sota hotel Cir).
Cir
La sentadoia cun 30 stuei a un post ie unida fata l ann 1948 y inaugureda ai 3 de jené dl 1949 y purtova 147 persones al’ëura, mudeda l ann 1960 cun 228 persones al’ëura y dl 1966 cun 300 persones. L ann 1978 ie la capazità unida auzeda a 1.028 persones al‘ëura y pona l ann 1994 mudeda te sentadoia a 4 posc da 2.200 persones al‘ëura. Nce chësc mplant ie stat da for tla mans dla familia Pasti.
Monte Carlo-Val Setus
L prim schilift sun la spersa dl Chemun de Sëlva a unì da Colfosch su cun l inuem Monte Carlo ie unì fat da Robert Senoner da Valantin y Oskar Mussner da Costa l ann 1965. L ann 2002 iel unì fat na sentadoia da 4 posc y 2.200 persones al’ëura metan su la sozietà Val Setus.
Panorama
L schilift Panorama tla posizion da ncuei ie unì fat su l ann 1965 da Otto Mussner da Guton y Vinzenz Senoner da Cësanueva y mudà l ann 1975 y pona l ann 1994. Dant fovel te chësc post doi schilifc cun rampins da taché ite. L prim fat su l ann 1955 cun l inuem Bustac da Vinzenz Demez da La Bula sun l grunt tëut a fit da Sepl Senoner da Cësanueva, che do n valgun ani l ova dat a fit a Albert Mussner da Plazola. L ann 1961 ova pona Otto Mussner fat su n lift dlongia l prim, sun si grunt (mé n 50-60 metri plu a man ciancia) y nce la utia, tramedoi cun l inuem Panorama. Tramedoi lifc ie jic nfin l ann 1965 canche l ie unì fat su l Panorama coche l ie al didancuei.
Piz Setëur
La prima sentadoia cun stuei da un ie unida fata su l ann 1947 tres la sozietà “Sciovie del Sella” da Amadio Kasslatter dl Droc adum cun la familia dl inj. Bruno Falk de Bulsan y Luis Perathoner dl Nucia che puec ani do à frabicà la ustaria Piz Setëur. Bera Amadio che ova judà y ascundù saudeies americans sun l finé dla viera fova unì judà da chisc cun na bela soma de scioldi. L ann 1968 ie la maiuranza dla sozietà unida venduda a Gianni Marzola y Sandro Lazzari che l’à mudeda ora te na sentadoia a doi posc y pona dl 2000 te na sentadoia automatica a 4 posc. L mplant da fé nëif ie unì fat ti prim ani 1990.
Val Pudra
Fat su dala medema sozietà che ova fat l Piz Setëur l ann 1966 iel nce unì vendù dl 1968 adum cun la maiuranza dla sozietà. L medem schilift ie urmei n funzion da plu de 40 ani. Dant fovel tlo per zirca 10 ani n pitl schilift a rampins.
Senoner
L schilift sun Plan de Gralba ie unì fat su l ann 1962 da Luis y Heini Senoner da Frëina che à fat l ann 1994 nce l mplant da fé nëif.
Gran Paradiso
L schilift a un post ie unì fat su da Tone Perathoner de Ronch l ann 1960 cun na capazità de 320 persones al’ëura. L ann 1978 iel unì spustà a na maniera da vester nce de cunliamënt per chëi che da Piz Sela uel furné via Ciavazes. L ann 1988 iel unì purtà a na capazità de 900 persones al’ëura.
Sotsaslonch
Fat su l ann 1974 dal Chemun de Sëlva y dat a fit. Dl 1989 iel unì vendù a Vinzenz, Paolo y Luis Mussner che l à pona mudà dant te n majer schilift y l ann 2007 te na sentadoia automatica da 4 posc fajan nce l mplant da fé nëif.
Sole
L schilift ie unì fat su l ann 1970 da Vinzenz Mussner da Larciunëi y mudà dl 1980 te n schilift da doi, te na sentadoia da trëi l ann 1991 y te una automatica da 4 l ann 2007. L mplant da fé nëif ie unì fat dl 1991. Ti ani 1962 y 1963 fovel sun l medem purtoi n pitl lift a rampins fat su da Pepi Perathoner dl Nucia.
Città dei Sassi (dant schilift “Sassolungo”)
L schilift fat su da n valgun cumëmbri dl CAI de Bulsan danter l 1950 y l 1960 ie unì cumprà l ann 1968 dala Società Sciovie del Sella. L jiva dut ite per l ëur da Setëur da ulache n jiva tres la Zità di sasc nchin pra la utia Valentini sun Jëuf de Sela. Nchin dl 1978 fovel mé n troi da nëif drët rie da giaté danter i sasc. Dl 1978 ova l’azienda de turism fat ite na pista lergia 6 o7 metri per passé cun n giat stlupetan ora y tulan demez de plu gran sasc. L lëur fat ntan l’ena de “Ferragosto” zënza lizënza ova nce purtà a na gran straufonga. L ann 2000 iel unì mudà ora cun na sentadoia automatica da 4 persones spustan la trassa mpue a man ciancia a na maniera da schivé l vënt ite per l ëur.
Sasso Levante
Sentadoia da una persona fata su l ann 1967 da Erildo Cappadozzi che cun si familia ova a fit la utia dl Jëuf de Sela. Mudeda ora cun na sentadoia da trëi l ann 1988 iela mo for n funzion. L 2011 iel udù danora de la mudé cun na sentadoia automatica da 6 persones. L mplant da fé nëif ie unì fat dl 1999.
Furcela de Saslonch
L lift a condles daviertes ie unì fat l ann 1957 dal inj. Ciucci de Ancona y ie per ani nce stat daviert d’inviern. L fova per uni bon schiadëur na cuestion de unëur vester stat sun la Furcela y vester jit cun i schi danjù y dojù de viers de Plan de Cunfin. Sambën che cun puecia nëif o cun dlacia fovel dassënn periculëus per i sasc spic che cucova ora y cun scialdi nëif per la levines y l ie stat tres i ani n grum de desgrazies y n valgunes monce cun morc. Ntëur l 1980 ie la furnadoia unida cumpreda dala sozietà “Sciovie del Sella y Piz Sella” che la à cumededa metan su la condles stlutes che ie mo al didancuei. Dal ann 1989 ne n’ie la furnadoia nia plu davierta d’inviern.
Piz Sella
La furnadoia cun cabines da 40 persones ie unida fata su l ann 1964 y pona mudeda ora cun una da 100 persones bona de mené su 1.200 persones al’ëura l ann 1983 y inò revisioneda l ann 2003. L mplant da fé nëif sun i prei da Sela ie unì fat dl ann 1988.
Comici 1
Chësc prim schilift ti prei da Sela fova mé da arjonjer da Ciampinëi via tres l ëur da Tieja o da Piz Setëur demez. L ie unì fat su l ann 1955 da Ascanio Palchetti y Kettmaier de Bulsan che ova nce finà de frabiché la utia dl Comici. Vendù ala Soc. Piz Sella tosc do y pona mudà te na sentadoia da 2 y pona dl 2004 te na sentadoia automatica da 6 posc.
Comici 2
Fat su l prim schilift a corda bassa l medem ann dl Comici 1 iel unì mudà te un a corda auta dl 1964 y pona te na sentadoia da doi l ann 1984.
Dolomiti
L schilift Dolomiti ie unì fat su l ann 1966 da Luis Senoner da Frëina y Luis Crepaz. Do n valgun ani cun puecia nëif iel unì vendù tl 1985 ala Sozietà Piz Sella dl dr. Gianni Marzola. L schilift ie mo al didancuei sciche dl 1966 y l ie mé unì fat i lëures de manutenzion scric dant.
Lifc che ne n’ie nia plu al didancuei
Nce sce n ie per la gran pert dla minonga che duc i lifc te Sëlva à abù suzes, n iel mpo stac 19 che per na gauja o l’autra ie unii tëuc demez y nia baratei ora. Vel’un ie sambën nce unì spustà o surpassà dal svilup, tant che l ne fova nia plu de bujën.
Schilift Nives
Fat su l ann 1950 dal hotel Oswald dlongia la cësa da La Sia su nfin ulache l ie ncuei l stadio dala dlacia. L schilift ie unì tëut ju l ann 1952 y purtà sun Risacia. La scumenciadiva fova de bera Valantin Bernardi dl Fever che l ova frabicà adum cun l’azienda de turism.
Schilift La Sëlva
Te chësc raion iel stat trëi schilifc; l prim fat su da Tone Perathoner de Ronch ntëur l ann 1956, l segondo sëura l residence La Sëlva (ntlëuta pension) fat su da Richard Puntscher y l terzo da Corda su de viers de Pozzamanigoni fat su da Gabriel Senoner da Dlaces l ann 1961 y pona dat inant a Ossi Insam da La Sëlva l ann 1963 y jit nchin d’ansciuda dl ann 1968. Gabriel Senoner ova fat su l lift cumpran y spustan l lift che fova ja Larjac.
Schilift Col dala Forcia
Fat su l ann 1957 da bera Giuani Demetz da Iman adum cun Hansi Planker da Larjac iel unì tëut ju l ann 1961 o 1962. L prim schilift jiva dala scola d’ert su nfin sun l col y dal’autra pert ju de viers de Larjac nchin feter pra la stazion dla ferata. L fova bën per ani l sëul lift che purtova su jënt de doi viers. L segondo ie pona unì fat mé dala pert da Larjac su.
Schilift “Ta Costa”
Sun l pra da Costa feter ulache l ie al didancuei l hotel La Tambra iel stat n schilift dal ann 1965 al ann 1968.
Schilift Pastura
Fat su l ann 1967 dlongia la stazion dla condles de Dantercëpies nfin sun l ëur de Costabella o de Pastura da Ferdinand Senoner de Burdengëia y Candido Delazer da Dlaces y tëut ju l ann 1988.
Schilift Col da Plazola
Pepi Perathoner dl Nucia ova fat su dl 1963 n pitl schilift a rampins da taché ite da ulache al didancuei ie la Pension Belsté nfin sala cësa Jolanda. Chësc lift fova unì inò tëut demez do doi ani.
Schilift Campo Valentini
Fat su l ann 1957 da Vittorio Rudatis y tëut ju l ann 1962.
Schilift Principe
Fat su l ann 1964 sun Piz Culac da Gerhard Mussner de Paulin y tëut ju l ann 1994, metan su na manovia che ie jita dal 1995 al 1999.
Schilift Bustac
Fat su sota l Panorama l ann 1955 da Vinzenz Demez da La Bula iel jit per feter 12 ani.
Schilift Piza Pransëies sun Ciampinëi
Dal ëur dla ”cater” sun la piza dl purtoi “trëi” fat su dl 1957. L schilift cun rampins da taché ite jiva avisa su per l ëur, che fova drët strënt y mé i bon schiadëures fova boni de jì su. Tumé ne daussoven nia, ajache scenó ruvoven ju da una o dal’autra pert. Chësc lift ie jit nchin l ann 1968 y ne n’univa nia plu adurvà canche l ie unì fat la furnadoia sun la piza de Ciampinëi.
Schilift Tramans
Fat su da Tone Perathoner de Ronch l ann 1962 y tëut ju doi o trëi ani do. Chësc lift fova puech do la utia dl Comici ju de viers de Pana per ca. 200 metri y pudova mé jì sce l fova n grum de nëif pervia che l grunt fova curì da de gran sasc. Chësc lift univa bele menà da n motor a strom.
Schilift Piazza
Fat su dala Sozietà Sasslong l ann 1976 iel jit nchin l ann 1992.
Schilift Bruno
Fat su ti ani 1968/69 dala sozietà de Sochers iel unì zarà ju canche l ie unì fat la sentadoia orainsom la conca de Ciampinëi dl 2006.
Schilift Ëur da Tieja-Ciampinëi
Fat su da Batista Demetz da Sotanives y Tone Perathoner de Ronch ti ani 1960/62. Chësc lift fova dant unì metù su sun Ciampinëi dl viers de S. Cristina y pona spustà dal’autra pert. Ajache degun di doi ne n’ova butà iesi dui doi stac mé per doi invierns. L fova sambën lifc cun n motor a nafta y na corda cun rampins da taché ite.
Schilift Col de Toi (perdrët ne n’ova l lift degun inuem)
Fat su ntëur l 1950 iel mé jit per n valgun ani. L piova via a man ciancia dla plaza dai auti dlongia la utia Valentini y jiva su nfin a man drëta dla utia Maria Flora (Col de Toi), passan sëura stradon ora che ntlëuta fova d’inviern for zarà.
Schilift Rodella
Fat su da Sepl Mussner da Costa y Engl Peratoni da Linacia ulache l ie al didancuei la sentadoia de Col Rodella l ann 1958 y jit nchin l ann 1964 canche n ova messù zeder pervia che l fova mudà l patron dl grunt.
Schilift Valentini
L ann 1964 iel unì fat n segondo schilift da sota la utia Valentini paralel al prim ma che piova via mpue dessëura a man drëta y che ie unì tëut demez dl 1967 canche l ie unì fat la sentadoia Sasso Levante.
Schilift Torri del Sella
Fat su dai cumëmbri dl CAI de Bulsan Carlo Mosca y Battisiti l ann 1960 y cumprà n 10 ani do dala “sozietà Sciovie del Sella” iel unì stlut l ann 1980.
Schilift Juac
Fat su da Batista Comploj da Tieja l ann 1971 iel unì stlut dl 1991, do n valgun ani cun puecia nëif.